Dikke armen of benen met klachten als pijn, een vermoeid en zwaar gevoel, zwelling, beperkingen in bewegen en beperkingen in het dagelijkse functioneren.

Oedeem is een abnormale ophoping van vocht en eiwitten in het lichaamsweefsel als gevolg van een verstoord evenwicht tussen aan- en afvoer van vocht. Lymfoedeem is een chronische aandoening die vaak geleidelijk ontstaat.

De behandeling is vooral gericht op het terugdringen of niet verder doen toenemen van het oedeem in het lichaamsdeel om hierdoor normaal functioneren te herstellen. Daarnaast kan uw fysio-lymfoedeemtherapeut d.m.v. houdings- en bewegingsadviezen proberen de beperkingen verminderen. Afhankelijk van de oorzaak kunnen we verschillende soorten oedeem benoemen: primair- en secundair oedeem.

Primair lymfoedeem is aangeboren. De lymfevaten- en knopen zijn niet goed aangelegd, waardoor de aan- en afvoer van het lymfevocht onvoldoende is. Dit kan in het gehele lichaam voorkomen maar uit zich m.n. in de benen.

Secundair lymfoedeem is verworven. De lymfevaten en/of knopen zijn beschadigd of verwijderd. Voorbeelden hiervan zijn armoedeem na een borstoperatie, oedeem van het been na een gynaecologische ingreep en oedeem na het verwijderen van een melanoom. Bij deze operaties worden de lymfeklieren verwijderd en raken lymfevaten beschadigd, waardoor de vochtafvoer wordt bemoeilijkt. Patiënten, die na de operatie radio- en/of chemotherapie ondergaan, hebben een grotere kans op het ontwikkelen van lymfoedeem. Secundairlymfoedeem kan echter ook ontstaan na forse schaafwonden, ontstekingen, gewrichtsoperaties, etc.

Andere vormen van veel voorkomend oedeem zijn bijvoorbeeld:

• Veneus oedeem: De terugvloed van het vocht door de afvoerende bloedvaten (venen) verloopt niet goed, waardoor het vocht zich ophoopt.
• Restoedeem: na een totale knie-of heupprothese
• Oedeem bij reumatoïde arthritis

In de meeste gevallen ontstaan de klachten geleidelijk en pijnloos, omdat het oedeem heel langzaam toeneemt. De klachten die dan kunnen ontstaan zijn o.a. pijn, een vermoeid en zwaar gevoel, zwelling, beperkingen in bewegen en beperkingen in het dagelijkse functioneren.

Wat kan een gespecialiseerd fysiotherapeut voor u doen?

Aangezien genezen van lymfoedeem niet mogelijk is, is de behandeling m.n. gericht op het terugdringen of niet verder doen toenemen van het oedeem in het lichaamsdeel om hierdoor normaal functioneren te herstellen. Daarnaast kan uw fysio-lymfoedeemtherapeut d.m.v. houdings- en bewegingsadviezen proberen de beperkingen verminderen.

De behandeling bestaat uit een combinatie van de volgende behandelingsmogelijkheden:

• voorlichting en adviezen t.a.v. huidverzorging, belasting van het aangedane lichaamsdeel, omgaan met beperkingen in het dagelijks functioneren, etc.
• manuele lymfdrainage: een soort milde massagevorm waardoor de afvoer van het lymfevocht gestimuleerd wordt
• oefentherapie, waaronder houdings- en bewegingsadviezen en drainage-oefeningen en functionele revalidatie in de meest optimale zin
• lymftaping

De gekozen behandeling en de uiteindelijke behandeleffecten zijn afhankelijk van de ernst, oorzaak en duur van het oedeem. De behandeleffecten zijn doorgaans: omvangvermindering, spanningsafname, pijnvermindering, functieverbetering en afname van de infectiekans.